De wereld waarin wij leven wordt steeds minimalistischer. Strakke afwerkingen, harde wanden, vloeren en plafonds en ruimtes waar grote raampartijen steeds meer domineren. Hoe mooi dat ook staat, het komt de akoestiek in je huis of kantoor vaak niet ten goede.
Was er vroeger dan geen sprake van akoestiek? Zeker wel, maar in mindere mate. Vroeger maakte men meer gebruik van zware gordijnen en vloerbedekking, werd het meubilair veelal afgewerkt met stof en waren de ruimtes rijkelijk versierd met ornamenten en losse accessoires. Hierdoor werd het geluid beter geabsorbeerd en verstrooid, waardoor men vrijwel geen hinder ondervond van een slechte akoestiek.
Galm en stress door slechte akoestiek
Niemand wil natuurlijk een ongezellige galm in huis of op kantoor, iedereen wil immers volop kunnen genieten van rust, muziek of films. Daarnaast hebben verschillende studies en praktijkvoorbeelden aangetoond dat een slechte akoestiek zelfs nadelige effecten kan hebben op je gezondheid. Naast stress vermindert het de productiviteit op kantoor en gaat ook het concentratievermogen achteruit.
Goede akoestiek
Omdat we waarde hechten aan een goede akoestiek in ons interieur, zijn er steeds meer bedrijven die hier creatieve oplossingen voor bedenken. Echter kun je goede akoestiek ook prima vooraf in het ontwerp berekenen, zonder dat je achteraf allerlei in het oog springende oplossingen moet gaan bedenken. Elk oppervlakte heeft immers z’n eigen absorptiewaarde. Is het interieurontwerp klaar? Dan weet men precies hoe de afwerking van de wanden en de vloer eruit komt te zien. Aan de hand van deze gegevens kun je de nagalmtijd in een nieuwe ruimte redelijk goed berekenen . De vorm van de ruimte en de verstrooiing van het geluid hebben ook effect op de akoestiek.
Ontdek hier onze pagina over AKOESTIEK
Akoestiek verbeteren
Om de akoestiek in een ruimte te verbeteren, bestaan er allerlei oplossingen. Akoestische producten hebben stuk voor stuk hun eigen absorptiewaarde. Afgekort heet dit de aw en/of NRC-waarde. In bestaande ruimtes met een slechte akoestiek wordt er vaak een geluidsmeting afgenomen om erachter te komen welke nagalmtijd er in de ruimte heerst. Op deze manier kan men berekenen hoeveel extra akoestische oplossingen er moeten worden aangebracht om de gewenste nagalmtijd te bereiken.
Geluidsmeting
Geluidsmetingen kunnen hoge kosten met zich meebrengen. Het is belangrijk om te weten om welke ruimte het gaat. Grote fabriekshallen zijn anders dan een woonkamer. In fabrieken of werkplaatsen domineert vaak ook het geluid van machines en/of bewerkingen. Daarnaast laat niet elk geluid (frequentie) zich door akoestiek absorberen. Hoe hoger het geluid, hoe korter de geluidsgolf, en andersom. Lange golven (zware lage geluiden) laten zich nauwelijks wegfilteren door normale akoestische materialen. Dat zijn over het algemeen geluidsbronnen van 150Hz of lager. Een golflengte van 125Hz is circa 275 cm, en bij 2000Hz maar 17 cm. Kortom, het verschil kan enorm groot zijn.. Met normale akoestische materialen zijn lage frequenties daarom moeilijk te absorberen.
Wat is nagalmtijd?
Met nagalmtijd wordt een ruimte beoordeeld op goede of slechte akoestiek. Het wordt uitgedrukt in seconden. De vuistregel is: hoe langer de nagalmtijd, hoe slechter de akoestiek. Tijdens een gesprek of het luisteren naar muziek, worden geluiden geproduceerd die zich in circa 384 meter per seconde razendsnel door een ruimte verspreiden. Worden deze geluiden door harde materialen ongehinderd weerkaatst, dan is de nagalmtijd automatisch langer dan in een ruimte waar delen van een muur of plafond zijn bekleed met akoestische materialen. Bij slechte akoestiek is de spraakverstaanbaarheid in een ruimte vaak niet goed. Men ervaart het als hinderlijk en onaangenaam. Daarom draait het bij het verbeteren van de akoestiek om het verkorten van de nagalmtijd..
De ideale nagalmtijd voor bijvoorbeeld een kantoor, theorielokaal of praktijkruimte is circa 0,6 a 0,9 seconde. Bij een sportschool kun je met circa 1,2 a 1,5 seconden goed uit de voeten. Nagalmtijd kan worden gemeten met speciaal meetapparatuur.
Wat is “aw” en NRC?
Een ander belangrijk gegeven is de absorptiewaarde van akoestische materialen, dit wordt aangeduid met de zogeheten aw-waarde. Goed om te weten is dat ieder geluid een bepaald aantal hertz (Hz) produceert. Menselijke stemmen liggen ongeveer tussen de 250 en 4000Hz. Het bereik van menselijk gehoor gaat tot circa 20000Hz. Akoestische materialen worden gemeten in een aantal frequenties, bijvoorbeeld: 125Hz, 250Hz, 500Hz, tot circa 4000Hz. Elke frequentie wordt uitgedrukt in een aw-waarde. Daarnaast wordt er aan het materiaal ook nog een NCR-waarde toegekend. Dat is een gemiddelde genomen waarde uit bijv. 250, 500, 1000 en 2000Hz tezamen. De NRC-waarde ligt dus tussen 0 en 1.0, waarbij 1 = 100% (dus 1.2 wordt niet beter dan 1.0).
Een NRC-waarde van bijvoorbeeld 0,85 betekent dat het materiaal een absorptiepercentage heeft van ongeveer 85%. De geluiden die in dat akoestische materiaal terechtkomen, worden dus voor 85% geabsorbeerd. De overige 15% kaatst terug de ruimte in.
Hoeveel akoestiek heb je nodig?
Voor een ruimte die nog niet is gebouwd, kun je in de ontwerpfase al een redelijke voorspelling maken van het te behalen nagalmtijd. Voor een bestaande woonkamer of een kantoor kun je de volgende vuistregel gebruiken: als er sprake is van slechte akoestiek (veel nagalm), dan kun je van de totale vloeroppervlakte uitgaan van 50% nieuwe akoestiek in klasse A.. Bij een iets minder hinderlijke situatie kun je wellicht volstaan met 1/3 van het vloeroppervlak. Bij complexe akoestiek-problematiek, raden wij vooraf een akoestische meting aan om de nagalmtijd te bepalen.
Er zijn uiteraard meer factoren die de akoestiek beïnvloeden. Denk aan: de vorm, hoogte en afmetingen van een ruimte, enz. Geluidverstrooiing door obstakels of schuine wanden kan ook grote impact op akoestiek hebben.
Elk materiaal heeft zijn eigen absorptiecoëfficiënt dat per Hz (eenheid) verschillend kan zijn. Aan de hand van het ontwerp kun je redelijk berekenen wat de verwachte nagalmtijd wordt. Enkele voorbeelden:
- Glas: < 05
- Water (zwembad): 0.01
- Beton: < 05
- Parket: 0.05
- Dik tapijt: 0.50
- Kaal hout: 0.05 – 0.10
- Gestoffeerde meubels: 0.30 – 0.60
- Gordijnen: 0.05 – 0.65 (transparant gordijn – akoestisch gordijn)
Akoestiek verbeteren?
Heb jij thuis of op kantoor last van slechte akoestiek? Dan gaan we graag samen met jou op zoek naar een passende oplossing.